Михалишки - Michaliszki: października 2010

piątek, 29 października 2010

Население Островецкого района. Перепись 2009 года.

Аб колькасці, размяшчэнні і складзе насельніцтва Астравецкага раёна па дадзеных перапісу насельніцтва ў 2009 годзе
Па стану на 14 кастрычніка 2009 года ў Астравецкім раёне пастаянна пражывала 24266 чалавек. За дзесяць гадоў, што мінулі пасля перапісу 1999 года, колькасць насельніцтва раёна зменшылася на 5219 чалавек, або на 17,7%. Для параўнання: у перыяд паміж перапісамі 1989 і 1999 гадоў колькасць насельніцтва раёна зменшылася ўсяго на 348 чалавек (на 1,2%).
Колькасць жыхароў гарадскога пасёлка Астравец зменшылася на 344 чалавекі (на 4%) і склала на момант перапісу 8285 чалавек, або 34,1% агульнай колькасці насельніцтва раёна.
У сельскіх населеных пунктах раёна пражывала 15981 чалавек, або 65,9% агульнай колькасці насельніцтва раёна. У параўнанні з дадзенымі папярэдняга перапісу насельніцтва доля сельскага насельніцтва скарацілася на 4,8 працэнта, а яго колькасць – на 4875 чалавек (на 23,4%).
Змяншэнне сельскага насельніцтва – працэс пастаянны і нарастаючы. Так, калі ў 1989-1998 гадах сельскае насельніцтва штогод скарачалася ў сярэднім на 147 чалавек, то ў наступны дзесяцігадовы інтэрвал – на 488 чалавек. Істотнае скарачэнне колькасці сельскіх жыхароў звязана як з іх міграцыйным адтокам у гарады, так і з асаблівасцямі яго ўзроставага складу.
Для раёна характэрны працэс «старэння» насельніцтва, што выяўляецца ў паступовым павелічэнні долі старэйшых груп (65 гадоў і старэй) у яго ўзроставай структуры.
У адпаведнасці з класіфікацыяй ААН, насельніцтва лічыцца старым, калі доля асоб ва ўзросце 65 гадоў і старэй складае 7% і больш. Па даных перапісу насельніцтва 2009 года ў цэлым па раёне доля гэтай часткі насельніцтва ў нашым раёне складае 17,8%. У структуры сельскага насельніцтва ўдзельная вага асоб ва ўзросце 65 гадоў і старэй склала наогул 22,3%.
Адначасова адбывалася змяншэнне колькасці дзяцей ва ўзросце да 15 гадоў. За дзесяць гадоў, што мінулі пасля перапісу насельніцтва 1999 года, колькасць дзяцей у цэлым у раёне зменшылася на 2300 чалавек (на 34,1%), у тым ліку ў сельскай мясцовасці – на 1522 чалавека (на 34,9%). Настолькі прыкметнае скарачэнне колькасці дзяцей звязана з падзеннем нараджальнасці ў 90-х гадах, што асабліва адбілася на дынаміцы ўзроставай групы 10-14 гадоў. За паміжперапісны перыяд колькасць дзяцей ва ўзросце 10-14 гадоў зменшылася на 1025 чалавек (40,5%).
Доля дзяцей ва ўзросце 0-15 гадоў у агульнай колькасці насельніцтва ў цэлым у раёне скарацілася з 22,9% у 1999 годзе да 18,3% у 2009-ым.
Колькасць насельніцтва працаздольнага ўзросту ў раёне на момант апошняга перапісу склала 13619 чалавек і зменшылася ў параўнанні з перапісам насельніцтва 1999 года на 1448 чалавек або на 9,6%. Паніжэнне колькасці працаздольнага насельніцтва адбылося ў асноўным ва ўзроставай групе 30-39 гадоў. Колькасць дадзенай катэгорыі асоб зменшылася на 1342 чалавекі, або на 29%.
Доля насельніцтва працаздольнага ўзросту ў агульнай колькасці насельніцтва раёна склала 56,1% і ў параўнанні з дадзенымі папярэдняга перапісу павялічылася на 5 працэнтаў.
У раёне адбываецца зніжэнне нагрузкі на насельніцтва ў працаздольным узросце, якая па дадзеных перапісу 2009 года склалася ніжэй, чым за ўсю пасляваенную гісторыю развіцця раёна. Так, на момант апошняга перапісу насельніцтва на 1000 чалавек насельніцтва ў працаздольным узросце прыходзілася 782 чалавекі ў непрацаздольным, у той час як па дадзеных перапісу насельніцтва 1979 года – 927, 1989 года – 954 і 1999 года – 957 чалавек.
За 10 гадоў, што папярэднічалі перапісу насельніцтва 2009 года, адбыліся істотныя змены ў колькасці і суадносінах мужчын і жанчын, якія аказваюць уплыў на фарміраванне сем’яў і аднаўленне насельніцтва. Па стану на 14 кастрычніка 2009 года ў раёне пражывала 11420 мужчын і 12846 жанчын. У параўнанні з 1999 годам колькасць мужчын скарацілася на 17,9%, а жанчын – на 17,5%.
Да 1999 года адбывалася паступовае выраўніванне структуры насельніцтва па полу, выкліканае вайной. Па дадзеных перапісу насельніцтва 1959 года на 1000 мужчын прыходзілася 1229 жанчын, 1970 года – 1184, 1979 года – 1149, 1989 года – 1130, 1999 года – 1119. Аднак на момант перапісу насельніцтва 2009 года, з-за больш высокага тэмпу росту смяротнасці мужчын структура насельніцтва па полу нязначна, але пагоршылася, і на 1000 мужчын прыходзілася 1125 жанчын.
Падчас перапісу насельніцтва вывучалася знаходжанне ў шлюбе насельніцтва краіны. У адпаведнасці з рэкамендацыямі Еўрапейскай эканамічнай камісіі ААН, збор дадзеных аб шлюбным стане ажыццяўляўся ў дачыненні асобаў ва ўзросце ад 15 гадоў і старэйшых.
Дадзеныя перапісу насельніцтва паказваюць, што ў раёне захоўваюцца традыцыйныя нормы шлюбна-сямейных адносін – у шлюб уступае большасць мужчын і жанчын. У раёне 66,7% мужчын і 57,8% жанчын ва ўзросце 15 гадоў і старэй жывуць у шлюбе. Па выніках перапісу насельніцтва 1999 года ўдзельная вага мужчын і жанчын, якія пражываюць у шлюбе, складала 69,9% і 60% адпаведна.
У той жа час за дзесяцігадовы перыяд доля шлюбных пар, шлюб якіх юрыдычна не аформлены, вырасла з 3,3% да 7,5%.

Czytaj więcej »

czwartek, 28 października 2010

Jarmark odpustowy w dniu św. Kazimierza

Kaziuki na placu Łukiskim w Wilnie

Czytaj więcej »

wtorek, 26 października 2010

85 pułk Strzelców Wileńskich

Polska moda

PRZEPISY KONTROLI ZALUDNIENIA POCIĄGÓW PASAŻERSKICH.

Zatwierdzona przez Ministra komunikacji d. 7 lutego 1930 r.
WYKAZ
o d c i n k ó w k o n t r o l n y c h, u s t a n o w i o n y c h d l a k o n t r o l i z a l u d n i e n i a w s z y s t k i c h p o c i ą g ó w p a s a ż e r s k i c h w r u c h u w e w n ę t r z n y m.
UWAGA: Dyrekcje są upoważnione do ustanowienia dodatkowych odcinków kontrolnych dla pociągów pasażerskich, nieprzejeżdżających na całej długości odcinków, ustanowionych niniejszem.
S t a c j e p o c z ą t k o w e i k o ń c o w e o d c i n k a k o n t r o l n e g o z a l e ż n i e o d k i e r u n k u.
3. D y r e k c j a W i l e ń s k a.

1. Białystok - Grodno
2. Grodno - Wilno
3. Wilno - Nowowilejka
4. Nowowilejka - Podbrodzie
5. Podbrodzie - N. Święciany
6. N. Święciany - Dukszty
7. Dukszty - Turmont
8. Siedlce - Czeremcha
9. Czeremcha - Hajnówka
10. Hajnówka - Wołkowysk
11. Wołkowysk - Mosty
12. Mosty - Lida
13. Lida - Mołodeczno
14. Mołodeczno - Królewszczyzna
15. Królewszczyzna - Zahacie
16. Białystok - Wołkowysk
17. Wołkowysk - Baranowicze
18. Baranowicze - Stołpce
19. Bielsk Podl. - Hajnówka
20. Hajnówka - Białowieża

Czytaj więcej »

Окрестности Вильны. Тринополь.

И ты, возлюбленный Тринополь,
Почивший мирно над рекой,
Где липы, дуб, рябины, тополь,
Березы светлою толпой,
И сосны с зеленью густою
Сплелись оградою живою
Вокруг обители святой;
Где над росинкою медовой
Склонился жадно шмель багровый,
Жужжит пчела в пыли цветов,
И в колыбельке лепестков
Бронзовка дремлет с изумрудной
Спиною панцирной и чудной;
Где отдыхает мотылек,
Припавши грудью на песок;
Где вкруг настурций ярких, розы,
Кочуют стройныя стрекозы
Над клумбой пестрой, что горит
Как старины забытый щит!..
К тебе, в пахучия объятья
Я приходил: как други-братья
Меня встречали мир садов
И мир смеющихся цветов…
А страстью низкой пламенея,
И безрассуден, и жесток,
В тебе бродил я, не жалея
Невинных жертв - и мотылек,
Красивый жук, коровки-крошки,
Пчела, прудов зеленых мошки
Ловились мною: их домой
Я нес в коллекцию с собой!..

Александр Нивин

Вильна
Отрывки из поэмы "Картинки детства"

Wilija i Zielony most

Wilno

Wilno - Zielony most

Вильна. Зеленый мост.

Окрестности Вильны. Веречка

Окрестности Вильны. Маркуце.

Окрестности Вильны. На третьей версте к Ново-Вилейску.

Окрестности Вильны. Соломянка.

sobota, 23 października 2010

Ворняны - Метрические книги

Volume 604-10/175 Births, marriages, deaths 1802-1818 - VAULT INTL Film [ 2433007 Item 3 ]
Volume 604-10/335 Births 1899-1903 (includes index) - VAULT INTL Film [ 2435400 Item 4 ]
Volume 604-11/23 Births, marriages, deaths 1797-1798 (p. 863-884) - VAULT INTL Film [ 2438298 Item 1 ]
Volume 604-13/10 Births, marriages 1718-1796 -- Deaths 1770-1796 - VAULT INTL Film [ 2440016 Item 3 ]
Volume 604-13/94 Births, marriages, deaths 17997-1801 (p. 823-911) - VAULT INTL Film [ 2441499 Item 1 ]
Volume 604-19/1 Births 1798 (p. 68-77) - FHL INTL Film [ 2442456 Item 4 ]
Volume 604-19/2 Marriages 1798-1801 (p. 112-121) - VAULT INTL Film [ 2442455 Item 1 ]
Volume 604-19/3 Deaths 1798-1801 (p. 147-161) - VAULT INTL Film [ 2442455 Item 2 ]
Volume 604-19/4 Births 1799 (p. 69-76) -- Volume 604-19/5 Births 1800 (p. 55-60) -- Volume 604-19/6 Births 1801 (p. 63-68) - VAULT INTL Film [ 2442455 Item 3 ]

Czytaj więcej »

piątek, 22 października 2010

Pieśń nowa żałosna o pożarze wileńskim dnia 11 czerwca 1645 r.

O Pozarze WILENSKIM,
Ktory sie przydał dniá 11. Czerwcá, Roku, 1645.
Kedy Domow z Kàmienicámi ná pułtorá tyśiącá,
y trzy Kośćioły zgorzáły.

Pamiątka uroczystego poświęcenia pomnika i statuy Ś. Jacka w Wilnie

Pamiątka uroczystego poświęcenia pomnika i statuy Ś. Jacka w Wilnie na przedmieściu Pohulance 1843 r. 22 d. mies. sierpnia
Kurczewski, Jan
Wilno
1906

Żywioł polski na ziemiach litewskich

Żywioł polski na ziemiach litewskich : ze szczególnym uwzględnieniem obszarów okupowanych przez mocarstwa centralne : stosunki ludnościowe i własność ziemska : szkic statystyczny z mapką i tablicami w tekście
Świechowski, Marian
Wilno
1917 rok

Kwatera na cmentarzu w miejscowości WORNIANY

Kwatera zlokalizowana na cmentarzu katolickim, który znajduje się na południowo-zachodnim skraju miejscowości, ok. 400 m od kościoła. Założona na planie wydłużonego prostokąta, składa się z dwóch zbiorowych mogił obramowanych betonowym krawężnikiem. Pogrzebano tu 17 żołnierzy WP, w tym tylko trzech znanych z nazwiska. Na każdej mogile umieszczono po trzy stele z wypukłymi krzyżami. Za mogiłami znajduje się kamień pamiątkowy z napisem:

Spis poległych

Kościukiewicz Stanisław, szer.
Muszyński Jan, szer., 23 pp + 19.11.1920
Sobieracki [Siemiradzki] Ignacy, szer., 23 pp + 13.11.1920

czwartek, 21 października 2010

Немецкий плен. Первая мировая война.

Две фотографии из немецкого плена. Первая фотография человек который был другом родственника в плену и оставил ему свои координаты: Томская губерния, Барнаульский уезд. Вылковская волость. село Вылково Петр Андреевич Попов

На этой фотографии родственник (предположительно 1915-1917 год)

Может кто нибудь знает что означает повязка на руке и нашивка на рукаве робы.

Trockij - wolnosc bolszewicka

środa, 20 października 2010

Lauda - Kowieńszczyzna

Lauda – region etnograficzno-historyczny położony na północ od Kowna, którego nazwa pochodzi od zajmującej centralne miejsce niewielkiej rzeczki Laudy, prawego dopływu Niewiaży. Rozciągał się między Niemnem, Wilią a rzeką Dubissą, za którą zaczynała się etniczna Żmudź (historyczna i administracyjna granica Żmudzi przebiegała wzdłuż Niewiaży). W szerokim znaczeniu (Lauda - Kowieńszczyzna) obejmowała około 6500 km².

Obszar ten do drugiej wojny światowej zamieszkiwali Polacy, w głównej mierze potomkowie słynnej sienkiewiczowskiej szlachty laudańskiej (Potop, Henryk Sienkiewicz), którzy stanowili tu w 1920 r. 55% ogółu ludności. Na samej Laudzie właściwej, w parafiach (gminach) takich jak Kiejdany, Wędziagoła, Łopie, Skorule, Pacunele i Wodokty Polacy stanowili 80-90% wszystkich tutejszych mieszkańców w sąsiadujących a położonych na południe od Laudy parafiach: Datnów (Dotnuva), Żejmy, Janów, Bopty, Łobunów i Kowno 70-80%. Sytuację tę przypomina tutejsze powiedzenie o tym, że: "od Datnowa do Janowa wszędzie słychać polska mowa". Nawet tendencyjny spis ludności przeprowadzony w 1916 r. przez Niemców okupujących Litwę, dążących do maksymalnego "ograniczenia" liczby ludności polskiej i faworyzujący Litwinów wykazał, że Polacy stanowili 34,5% mieszkańców samego Kowna (drugą grupę stanowili Żydzi, a trzecią Litwini)[1]. Według innych danych Polacy stanowili nawet 45% mieszkańców, Żydzi 30%, a Litwini 18%. W sumie językiem polskim posługiwało się około 80% mieszkańców miasta a ślady języka polskiego jeszcze długo utrzymywały się w litewskiej gwarze kowieńskiej. Dzisiaj mieszka w tym mieście około 2,5 tysiąca Polaków, co stanowi zaledwie 0,6% mieszkańców. Odsetek Polaków we wspomnianych wyżej rejonach wynosi obecnie: w kowieńskim i kiejdańskim po 0,9%, w janowskim 1,7%, koszedarskim 0,8%.

Zanik polskości spowodowały represje i szykany litewskie w okresie międzywojennym (lituanizacja), powojenna "repatriacja" do Polski, wywózki na Wschód oraz eliminowanie wszelkich form polskiego szkolnictwa i życia kulturalnego w okresie międzywojennym i powojennym. wiki

Беларусь и Литва подписали договор о пересечении границы жителями приграничных территорий

Соглашение предоставляет жителям приграничных территорий право на безвизовое пересечение границы и пребывание на приграничной территории другого государства со специальными разрешениями на расстоянии до 50 километров от границы до 90 дней в течение полугода. Долгосрочная виза для них будет стоить 20 евро.

wtorek, 19 października 2010

Mapa drogowo-turystyczna województwa wileńskiego

Mapa drogowo-turystyczna województwa wileńskiego
1936 rok
Józef Zawadzki
Wilno

niedziela, 17 października 2010

1915 год Михалишки

1915 год немецкие войска переходят через временный мост через Виллию у деревни Михалишки.

fototypia z albumu pamiatkowego niemieckiej 58 dyw. piechoty

Oszustka - Wilno 1905 rok

Виленская криминальная хроника 1905 год. Аферистка обманом выманила у бедной женщины 2 рубля и скрылась.

Kurjer Litewski no 78 (1905)-no 223 (1910); Kuryer Litewski / [red. Józef Ostroróg-Sadowski] R.1 (1905) no. 2

Ceny produktow spozywczych w Wilnie - 1905 rok

Цены на продовольственные товары в Вильно в 1905 году

Ceny produktow spozywczych w Wilnie - 1905 rok

Kurjer Litewski no 78 (1905)-no 223 (1910); Kuryer Litewski / [red. Józef Ostroróg-Sadowski] R.1 (1905) no. 1

Wilenski Prywatny Bank Handlowy

Отчет о деятельности Wilenski Prywatny Bank Handlowy в Вильно за первое полугодие 1905 года.
Приятно радуют процентные ставки по вкладам , за трехмесячный - 3%, за шестимесячный 4%

Kurjer Litewski no 78 (1905)-no 223 (1910); Kuryer Litewski / [red. Józef Ostroróg-Sadowski] R.1 (1905) no. 1

Aleksadrowskaja Roszca - Zakret

В 1911 году Zakręt некоторые жители Вильно хотели переименовать в Александровскую Рощу.

Kurjer Wileński : dziennik polityczny, społeczny i literacki / [red. odpowiedzialny i wyd. Napoleon Rouba]. R.2 (1911) nr 174 (294)

Cena za dom 1911 rok

Kurjer Wileński : dziennik polityczny, społeczny i literacki / [red. odpowiedzialny i wyd. Napoleon Rouba]. R.2 (1911) nr 174 (294)

Camino a casa на балалайке

Для тех кто не помнит, у балалайки всего три струны.

sobota, 16 października 2010

Список волостей и обществ Виленской губернии по мировым участкам.

Czytaj więcej »

Mapa etnograficzna Ziem Wschodnich (Polska Litwa i Białoruś) podług spisu oficjalnego z grudnia 1919 wykonana przez E. Romera i T. Szumańskiego

Mapa etnograficzna Ziem Wschodnich (Polska Litwa i Białoruś) podług spisu oficjalnego z grudnia 1919 wykonana przez E. Romera i T. Szumańskiego
1919

Mapy rozsiedlenia ludności polskiej i litewskiej na terenie Republiki Litewskiej i na obszarach północno-wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej

Mapy rozsiedlenia ludności polskiej i litewskiej na terenie Republiki Litewskiej i na obszarach północno-wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej
1929

Mapa województwa wileńskiego

Mapa województwa wileńskiego
Feliks Dąbrowski
1928

Краткое изложение прав и обязанностей крестьян и дворовых людей, вышедших из крепостной зависимости.

Краткое изложение прав и обязанностей крестьян и дворовых людей, вышедших из крепостной зависимости
Вильно : в Губернской типографии, 1861

Для тех кому интересно как выглядел литовский язык до "изобретения" новояза Й. Басанавичусом и компанией. На фоне этого текста очень смешно выглядит запрет на написание польских фамилий буквами польского алфавита и потуги заявить о приоритете литовскости в ВКЛ.

czwartek, 14 października 2010

Wileńskie kuchnie ludowe 1915

Jan Bułhak, (1876-1950)
Wileńskie kuchnie ludowe. Kuchnia nr 7 przy ul. Skopówka - wydawanie posiłków, 1915
brom tonowany
Muzeum Narodowe w Warszawie

Oszmiańska szlachta - Ошмянская шляхта

Oszmiańska szlachta / Ошмянская шляхта /

Абрамовіч=Abramowicz (Болтуп, Вельбутова, Роўнае Поле, Юршаны, Клеі)
Абруцкі=Obrócki (1812г. у АГС)
Аганоўскі=Oganowski (1820г. у АГС)
Агінскі=Оgiński гэрбу «Оgiński»
Адамковіч=Adamkowicz (Цудзенішская парафія)
Адамовіч=Adamowicz (1803 і 1818гг. у АГС; Цудзенішская парафія)
Адахоўскі=Odachowski (Наваполле, Кушляны)
Адынец=Odyniec (Каменны Лог, Журавы, Павяжы, Гейстуны)
Азямблоўскі=Oziembłowski (Ленкаўшчына, Макрыцы)
Аймуцянскі=Oymucianski (Макрыцы, Янішкі, Відокі, Віштокі)
Акаловіч=Okołowicz
Аколаў=Okołow, верагодна, гэрбу «Topór» (Скiрмонцішкі, Юршаны, Будзькаўшчына)
Акуліч=Okulicz гэрбу «Dołęga» (1822г. у АГС)
Акушка=Okuszko гэрбу «Radwan» (1826г. у АГС; Юршаны, Цудзенішкі, Аляны, Жвірблішкі)
Александровіч=Aleksandrowicz (1825г. у АГС; Татарышкі, Лушчыкоўшчына, Лоша, Аляны)

Шляхта і яе земельныя ўладанні ў Ашмянскім (Ошменским) павеце ў першай палове XVI ст.

Валеры МЯНЖЫНСКІ, Алег ДЗЯРНОВІЧ
Шляхта і яе земельныя ўладанні ў Ашмянскім (Ошменским) павеце
ў першай палове XVI ст.
(паводле Кнігаў № 12—31 Метрыкі ВКЛ)

Ашмянскі павет быў аформлены ў выніку адміністрацыйна-
тэрытарыяльнай рэформы 1565—1566 гг. Але ўжо ў XV ст., а менавіта
пасля Гарадзельскага прывілея 1413 г., можна казаць пра існаванне
такой адзінкі як Ашмянскае намесніцтва, якое падпадала пад уладу
Віленскага ваяводы. У першай палове XVІ ст. Ашмянскі павет разумелі
як вялікую воласць, цэнтрам якой было гаспадарскае места Ашмяны.
Апроч таго, крыніцы называюць Крэўскую воласць і Маркаўскі павет.
Таксама па-рознаму дакументы др. пал. XV – перш. пал. XVI стст.
называюць вышэйшых службовых асобаў гэтых утварэнняў – цівунамі,
намеснікамі, дзяржаўцамі5.
Аўтары публікацыі мяркуюць, што дапушчальна зрабіць праекцыю
асноўнай тэрыторыі Ашмянскага павету 1565—1566 гг. на тыя
адміністрацыйна-тэрытарыяльныя ўтварэнні, якія існавалі на месцы
Ашмянскага павету ў перш. пал. XVI ст. Паводле нашага меркавання,
адміністрацыйная рэформа 1565—1566 гг. у дачыненні да цэнтральных
паветаў ВКЛ, асабліва, прылеглых да сталіцы, у аснове сваёй
зафіксавала тыя рэаліі, якія ўжо існавалі ў перш. пал. XVI ст. Таму мы і
будзем апераваць такім паняццем як Ашмянскі павет у перш. пал. XVI
ст
Што праўда, трэба асобы адзначыць адміністрацыйна-
тэрытарыяльны статус той часткі цяперашняга Астравецкага раёну,
якая знаходзіцца ў міжрэччы Віліі, Ашмянкі і Лошы, і дзе размешчаныя
такія мястэчкі як Міхалішкі, Гервяты, Варняны, Быстрыцы. У выніку
рэформы 1565—1566 гг. гэтая тэрыторыя апынулася ў складзе
Віленскага павету6, але ў перш. пал. XVI ст. яе населеныя пункты